W zależności od ilości danych do przetworzenia generowanie pliku może się wydłużyć.

Jeśli generowanie trwa zbyt długo można ograniczyć dane np. zmniejszając zakres lat.

Artykuł

Pobierz BibTeX

Tytuł

The oldest farmers’ settlement from Poland. New interdisciplinary data on chronology and economy from the Gwoździec site

Autorzy

[ 1 ] Ośrodek Archeologii Gór i Wyżyn w Krakowie, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk | [ P ] pracownik

Dyscyplina naukowa (Ustawa 2.0)

[1.1] Archeologia

Rok publikacji

2025

Typ artykułu

artykuł naukowy

Język publikacji

angielski

Słowa kluczowe
PL
  • pierwsi rolnicy
  • osadnictwo
  • kultura ceramiki wstęgowej rytej
  • Polska
  • Karpaty
  • wczesny neolit
  • chronologia
  • gospodarka
EN
  • first farmers
  • settlement
  • Linear Pottery culture
  • Poland
  • Carpathians
  • Early Neolithic
  • chronology
  • economy
Streszczenie

PL W drugiej połowie VI tysiąclecia BC rozpoczęła się migracja pierwszych rolników utożsamianych z kulturą ceramiki wstęgowej rytej. Kultura ta ozprzestrzeniła się na rozległe tereny leżące na północ od Karpat. Pierwotnie, opierając się przede wszystkim na badaniach porównawczych cech stylistycznych ceramiki zakładano, że ta wczesnoneolityczna ekspansja miała miejsce ok. 5500–5400 BC. Jednak od pewnego czasu wśród wielu badaczy pojawiają się wątpliwości, czy charakter ornamentyki naczyń pokrywa się z datami bezwzględnymi. Aby rozwiązać ten problem, autorzy od kilku lat realizują projekt dotyczący najstarszego osadnictwa KCWR w strefie na północ od Karpat. Punktem wyjścia jest tu stanowisko w Gwoźdźcu. Przeprowadzone tam badania oraz wnioski wynikłe z interdyscyplinarnych analiz okazały się niezwykle ważne dla całej wspomnianej strefy. Ich efektem jest rewizja chronologii radiowęglowej względem stylistyki ceramiki. Uzyskano także ogromną ilość nowych danych na temat życia codziennego tych społeczności.

EN In the second half of the 6th millennium BC, the first farmers associated with the Linear Pottery culture migrated from Southeastern Europe with the culture spreading north of the Carpathians. Previously it had been assumed that this Early Neolithic expansion dates to ca. 5500–5400 BC, which was based primarily on comparative studies of the stylistic attributes of pottery. However, for some time, doubts have arisen among many researchers whether the nature of the decoration of the vessels coincides with absolute dates. In order to address this problem, the authors have been undertaking a project concerning the oldest LBK settlement north of the Carpathians for the last few years. The starting point is the site in Gwoździec. The research carried out there and the conclusions resulting from interdisciplinary analyzes turned out to be extremely important for the entire zone north of the Carpathians. Their effect is a revision of the radiocarbon chronology in relation to the style of ceramics. A huge amount of new data on the everyday life of these communities was also obtained.

Data udostępnienia online

08.01.2025

DOI

10.1515/pz-2024-2052

URL

https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/pz-2024-2052/xml